- Yazan, Jonathan Amos
- Unvan, BBC Bilim Muhabiri
Elon Musk'ın uzay teknolojileri şirketi SpaceX'in geliştirilen en güçlü uzay roketi Starship'in bugün için planlanan kalkışı teknik bir arıza nedeniyle ertelendi. Musk, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda sorunun "donmuş bir basınç vanasından kaynaklandığını" söyledi.
SpaceX ekibi geçtiğimiz saatlerde bir "basınçlandırma sorunu" üzerinde çalışıldığını ve çözülememesi durumunda kalkışın yapılamayacağını söylemişti.
Teksas'taki Boca Chica'da yapılan fırlatma denemesi bugünlük sadece prova olarak devam edecek.
Musk, Starship'in insanlar için gezegenler arası yolculuğu başlatabileceğine inanıyor.
120 metre yüksekliğindeki roket NASA'nın en güçlü roketi Artemis'in iki katına yakın itme gücüne sahip olacak şekilde tasarlandı.
Musk, Starship'in uzay roketlerinde önemli bir mihenk taşı olmasını istiyor.
Roket, tamamen ve hızla yeniden kullanılabilir şekilde tasarlandı. Bir uçak gibi, insanları ve uyduları günde birkaç sefer yaparak yörüngeye taşıması amaçlanıyor.
Musk, roketin sıradan insanlar için gezegenler arası yolculuk çağını başlatabileceğine inanıyor.
Roketin üst aşamasının bugün doğuya gönderilerek dünya çevresinde bir tur atması planlanıyordu.
Roketlerin ilk fırlatışlarında aksakların görülmesi olağan bir durum. Musk da bugünkü denemeyle ilgili beklentileri düşük tutma çağrısı yapmıştı.
Musk, Twitter Sohbet Odaları'nda yaptığı konuşmada "Devasa bir roketin ilk fırlatılması çok karmaşık bir olay, bu yüzden başarılı olmayabilir. Çok dikkatli olacağız ve bizi endişelendiren herhangi bir şey görürsek fırlatmayı erteleyeceğiz" dedi ve ekledi:
"Fırlatmayı başarırsak fırlatma rampasının yok olmadığı her durumu bir kazanım olarak kabul edeceğim."
Roketin fırlatma denemesini izlemek için binlerce kişi Meksika Körfezi'ne akın etti.
Starship'in üst segmenti daha önce kısa atışlarla test edildi ancak roket ilk kez alt aşamasıyla birlikte fırlatılacak.
Kısaca Super Heavy olarak adlandırılan bu devasa güçlendirici, Şubat ayında fırlatma yuvasına kenetlenmişken ateşlenmişti. Ancak o denemede motorlarının kapasitelerinin yarısı kullanılmıştı.
SpaceX, fırlatıldığında yüzde 90 itiş gücüne geçerse, aşama 70 meganewton'a yakın bir kuvvet sunabilir. Bu, kalkışta yaklaşık 100 Concorde uçağını itmek için gereken kuvvete eşdeğer.
Başarılı bir şekilde fırlatıldığında Starship, Meksika Körfez boyunca yükselip alçalacak. Metan yakıtlı güçlendiricinin altındaki 33 motor 2 dakika 49 saniye boyunca yanacak.
Bu noktada roketin iki yarısı birbirinden ayrılacak ve üst kısımdaki gemi kendi motorlarıyla 6 dakika 23 saniye daha ilerleyecek.
Plana göre roket bu sürede Karayipler üzerinden geçecek ve gezegen yüzeyinden 100 km açıkta uzayda ilerliyor olacak.
SpaceX, Super Heavy'nin Texas kıyılarının yakınlarına geri uçarak dikey olarak aşağı inmesini istiyor. Roketin daha sonra devrilmesine ve batmasına izin verilecek.
Geminin Dünya'nın etrafında neredeyse tam bir tur attıktan sonra atmosfere yeniden girmesi ve Hawaii adalarının hemen kuzeyinde Pasifik'e inmesi hedefleniyor.
Gemi iniş sırasında ortaya çıkacak yüksek ısıya karşı koruyucu döşemeyle kaplandı. Kalkıştan 90 dakika sonra okyanusa dalış yapması planlanıyor.
SpaceX uzun vadede hem iticisinin hem de gemisinin yakıt ikmali yapıp yeniden fırlatılabilmesi için kontrollü inişler yapmasını bekliyor.
Deneme sürecini Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) da yakından izleyecek.
NASA, astronotları Ay'a götürecek Starship benzeri bir roket geliştirmek için SpaceX'e yaklaşık 3 milyar dolar ödüyor.
Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde Uzay Mühendisi ve SpaceX Danışmanı Prof. Garrett Reisman, Musk'ın Güneş Sistemi'nin daha da derinlerine inme isteği olduğunu söylüyor.
BBC'ye konuşan Garrett, "SpaceX, Starship'i dev bir paradigma değişikliği, insanları Mars'a götürme becerisinde büyük bir artış potansiyeli olarak görüyor" dedi ve ekledi:
"Fayda kadar riskler de söz konusu çünkü bu çok zor bir görev. Hiç kimse bugüne kadar bu kadar büyük bir roket inşa etmedi. Bu roket, daha önce inşa edilen en büyük roketin iki katı"
SpaceX'in en güçlü uzay roketi Starship'in kalkışı teknik bir arıza nedeniyle ertelendi - BBC Türkçe
Read More
No comments:
Post a Comment